Zwiększająca się świadomość ludzi dotycząca smogu prowadzi do powstawania oddolnych i odgórnych akcji. W przypadku mieszkańców Krakowa ta świadomość jest bardzo wysoka. Ludzie wiedzą, że przyczyną zanieczyszczeń powietrza jest tzw. dolna emisja. Spowodowana głównie paleniem w przestarzałych piecach lub nieodpowiednim paliwem. Istnieje więc motywacja do wymiany, tym bardziej, że miasto dofinansowuje i wspiera takie akcje.
Kraków liderem wymiany pieców
Liczba wymienianych pieców w Krakowie jest znacznie większa niż w innych dużych miastach Polski. Prześciga on kilkukrotnie Poznań, Łódź, Katowice i Wrocław. Z danych w 2017 roku wynika, że dokonano wymiany około 6071 pieców i kotłowni węglowych. Dane szacunkowe dla innych miast to:
- Poznań – 520 wymienionych pieców
- Łódź 700 wymienionych pieców
- Katowice 679 wymienionych pieców
- Wrocław 1429 wymienionych pieców
Według tych informacji widać skalę działań w Krakowie. Jest rzeczywiście imponująca. Można uznać to za wspólny sukces organizacji walczących ze smogiem, samych mieszkańców jak i urzędów. Oczywiście to jeszcze nie koniec problemów. Wiele niewymienionych pieców truje Kraków z okolicznych wsi i miasteczek.
Dopłaty do wymiany pieca
Niektóre miasta oferują zwrot za wydane środki na wymianę pieca. W przypadku Krakowa szczegółowe informacje znajdziemy na stronie http://nietruj.krakow.pl. Dla wniosków złożonych do 31 grudnia 2017 dopłata wynosiła 80%. W 2018 roku utrzymuje się na poziomie 60%. Programy mają charakter ciągły, istnieje również dofinansowanie na samo ogrzewanie.
W innych miastach dopłaty są na podobnym poziomie. Przykładowo w Łodzi można uzyskać 75% zwrotu kosztów. We Wrocławiu 70%, dodatkowo miasto przygotowało ustawę zgodnie z którą od 1 sierpnia 2018 roku ma obowiązywać zakaz spalania węgla, drewna i odpadów węglowych. Wymusi to instalację takich systemów ogrzewania, które będą spełniały określone warunki.
Rząd walczy ze smogiem
Akcje te są spowodowane rozporządzeniem Ministerstwa Rozwoju i Finansów z 1 sierpnia 2017 roku.. Dotyczy ono wymagań w dla kotłów na paliwo stałe. Zostały wprowadzone restrykcje dla produkowanych i instalowanych pieców o mocy większej niż 500 kW. W większości przypadków to takie, stosowane w domach i mniejszych zakładach produkcyjnych. Zostały wskazane graniczne ilości emisji pyłów.
Piece w okolicach miast
Częstym problemem generowania smogu nie jest samo miasto, a okoliczne wsie i miasteczka. To właśnie tam zazwyczaj nie ma dostępu do centralnego ogrzewania. Dochodzi też kwestia kosztów. Ludzie chcą jak najwięcej oszczędzić. Nie mają jednak świadomości tego w jaki sposób krzywdzą siebie i swoich sąsiadów.
Przykładem jest Kraków. Miasto osadzone w niecce. Powoduje to, że pyły generowane przez okoliczne wsie i miasteczka wędrują do miasta. Niektóre drogi wentylacyjne są zablokowane przez inwestycje deweloperskie. Co gorsza, ten proces trwa i w niektórych przypadkach są wydawane krzywdzące pozwolenia na budowę.
Dopłaty do wymiany pieców powinny systematycznie poprawiać jakość powietrza. Akcje kierowane w trujące domy i wręczanie mandatów też powinny dawać efekty. Najważniejsza jest jednak motywacja ludzi do walki ze smogiem. Rosnąca świadomość i konsekwencja mogą oczyścić miasta ze smogu.
